Β' Παγκόσμιος Πόλεμος
Β' Παγκόσμιος Πόλεμος
Η αστάθεια που δημιουργήθηκε στην Ευρώπη μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο (1914 -18) οδήγησε σε μια νέα παγκόσμια σύγκρουση - το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο - που ξέσπασε δύο δεκαετίες αργότερα και αποδείχθηκε ακόμη πιο καταστροφική. Ήταν η πιο εκτεταμένη πολεμική αναμέτρηση που γνώρισε η ανθρωπότητα και ο πρώτος αληθινά παγκόσμιος πόλεμος.
Η εισβολή του Χίτλερ στην Πολωνία το Σεπτέμβριο του 1939 οδήγησε τη Μεγάλη Βρετανία και τη Γαλλία να κηρύξουν τον πόλεμο στη Γερμανία και ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος είχε αρχίσει. Κατά τα επόμενα έξι χρόνια, η σύγκρουση θα εξαφάνιζε περισσότερες ζωές και θα κατέστρεφε περισσότερη γη και περιουσίες σε ολόκληρο τον κόσμο από ό, τι σε οποιονδήποτε προηγούμενο πόλεμο. Διήρκεσε από την 1η Σεπτεμβρίου 1939 έως τις 2 Σεπτεμβρίου 1945 και άφησε πίσω του πάνω από 60 εκατομμύρια νεκρούς.
Ενεπλάκησαν τα περισσότερα κράτη του κόσμου, δημιουργώντας δύο αντίπαλες στρατιωτικές συμμαχίες:
- τους Συμμάχους: Μ. Βρετανία, Γαλλία και ΗΠΑ και
- τις δυνάμεις του Άξονα: Γερμανία, Ιταλία και Ιαπωνία
Στις δύο συμμαχίες σταδιακά προσχώρησαν και άλλα κράτη.
Πριν τον πόλεμο
Στη Γερμανία κυβερνούσε από το 1933 ο Αδόλφος Χίτλερ, που επιδίωκε να ανορθώσει το γόητρο της καταρρακωμένης χώρας του και να πάρει εκδίκηση από τους Αγγλογάλλους για την ήττα στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Kατηγορούσε επίσης τους Εβραίους και τους κομμουνιστές για υπονόμευση της γερμανικής ενότητας και πολιτικής ύπαρξης. Στο βιβλίο του Mein Kampf, που έγραψε ενώ ήταν φυλακισμένος για πραξικόπημα το 1924, ξεκαθαρίζει τους στόχους του για μια Νέα Τάξη Πραγμάτων στην Ευρώπη υπό την ηγεμονία του Τρίτου Ράιχ, δηλαδή ενός νέου ηγεμονικού και συγκεντρωτικού γερμανικού κράτους, που διεκδικούσε ζωτικό χώρο ανάπτυξης (Lebensraum) προς την Ανατολική Ευρώπη. Στο κράτος αυτό θα κυριαρχούσαν οι καθαρόαιμοι Άριοι και θα εξουσίαζαν τους υπόλοιπους.
Ήδη, πριν το ξέσπασμα του πολέμου, η Γερμανία είχε επαναστρατικοποιήσει τη Ρηνανία το 1936, είχε προσαρτήσει την Αυστρία το 1938 και είχε διαμελίσει την Τσεχοσλοβακία το 1938 - 1939, καταλαμβάνοντας το δυτικό τμήμα της.
Η πορεία προς την κήρυξη του Β' Παγκόσμιου Πολέμου συνδέεται και με τη στάση της γαλλικής και της βρετανικής κυβέρνησης, οι πρωθυπουργοί των οποίων, Νταλαντιέ και Τσάμπερλαιν, έχοντας υιοθετήσει την πολιτική του κατευνασμού (appeasement) απέναντι στον αντίπαλο δεν αντέδρασαν αποτελεσματικά στις δραματικές αυτές εξελίξεις που αποτελούσαν κατά κάποιο τρόπο μέσο δοκιμασίας του βαθμού αποφασιστικότητάς τους.
Η Συμφωνία του Μονάχου - Σεπτέμβριος 1938. Η Μ. Βρετανία και η Γαλλία υπέγραψαν, μαζί με τη Γερμανία και την Ιταλία, τη Συμφωνία του Μονάχου, με την οποία ανάγκασαν την Τσεχοσλοβακία να εκχωρήσει τη Σουδητία. Ο Χίτλερ είχε υποσχεθεί ότι θα ήταν η τελευταία του απαίτηση. Από αριστερά ο Βρετανός Πρωθυπουργός Arthur Neville Chamberlain, ο καγκελάριος της Γερμανίας Adolf Hitler και ο Πρόεδρος της Γαλλίας Édouard Daladier.
Την Ιταλία εξουσίαζε το φασιστικό κόμμα του Μουσολίνι από το 1922. Το όραμα του Μουσολίνι ήταν ένα συγκεντρωτικό κράτος, με τον πολίτη στην υπηρεσία του κράτους, το οποίο αποσκοπούσε στην ανασύσταση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Από το 1935 είχε κηρύξει τον πόλεμο στην Αιθιοπία και είχε καταλύσει την ελευθερία του αφρικανικού κράτους, κάνοντας ακόμη και χρήση απαγορευμένων χημικών ουσιών. Επίσης, από τον Απρίλιο του 1939 είχε καταλάβει την Αλβανία.
Η στρατοκρατική Ιαπωνία είχε ξεκινήσει και επιδίωκε τη συνέχιση της επεκτατικής της πολιτικής και τη δημιουργία μιας αυτοκρατορίας χάρη στην ισχύ του πανίσχυρου στόλου της και του φανατισμένου στρατού της. Την επεκτατική της πολιτική ονόμαζε «Μεγάλη Σφαίρα Ευημερίας της Ανατολής».
Οι αιτίες και η αφορμή του πολέμου
Δύο από τις βασικές αιτίες του πολέμου ήταν
- οι επαχθείς όροι που επιβλήθηκαν στην ηττημένη Γερμανία από τη συνθήκη των Βερσαλιών στο τέλος του Α' Παγκόσμιου Πολέμου και
- η τάση των χωρών του φασιστικού Άξονα να κυριαρχήσουν στον κόσμο.
Η αφορμή για την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου δόθηκε με την απαίτηση της Γερμανίας να προσαρτήσει την ελεύθερη πόλη του Ντάντσιχ (σημερινό Γκντανσκ Πολωνίας) κατοικημένη από πλειονότητα γερμανική, καθώς και το δικαίωμα διέλευσης μέσω του πολωνικού "διαδρόμου".
Ήταν απλώς το πρόσχημα για τον Χίτλερ, ο οποίος από την αρχή του 1939 είχε αποφασίσει να επιτεθεί και να καταλάβει την Πολωνία.
Συμμαχίες της Γερμανίας - Ο Άξονας
Ο Χίτλερ πρώτα εξασφάλισε τη συγκατάθεση της Σοβιετικής Ένωσης με την υπογραφή στη Μόσχα του Συμφώνου Μη Επιθέσεως, γνωστού ως «Σύμφωνο Ρίμπεντροπ - Μολότοφ» (23 - 24 Αυγούστου 1939), που περιλάμβανε ένα μυστικό πρωτόκολλο, το οποίο προέβλεπε τον διαμελισμό της Πολωνίας ανάμεσα στις δύο δυνάμεις, ώστε να εξαφανισθεί το πολωνικό κράτος.Το σύμφωνο αυτό έπαιξε σημαντικό ρόλο καθώς απέτρεπε τη δημιουργία δύο μετώπων για τον Χίτλερ, τουλάχιστον τα πρώτα δύο χρόνια του πολέμου.
Το Σεπτέμβριο 1940 η Γερμανία, η Ιταλία και η Ιαπωνία υπέγραψαν το "Τριμερές Σύμφωνο του Άξονα", σύμφωνο στρατιωτικής συμμαχίας. Οι τρεις χώρες είχαν έρθει σε επικοινωνία πολύ νωρίτερα. Ήδη από το 1936 είχε δημιουργηθεί ο Άξονας Ρώμης-Βερολίνου και είχε συνυπογραφεί με την Ιαπωνία το Σύμφωνο κατά της Κομμουνιστικής Διεθνούς (Anti-Comintern Pact) που στρεφόταν κατά της Σοβιετικής Ένωσης. Στο Τριμερές Σύμφωνο αργότερα προσχώρησαν οι Ουγγαρία, Σλοβακία, Κροατία, Ρουμανία και Βουλγαρία.
Ο Υπουργός Εξωτερικών της Σοβιετικής Ένωσης Βιάτσεσλαβ Μολότοφ (υπογράφει), ο Υπουργός Εξωτερικών του Γ’ Ράιχ, Γιόακιμ φον Ρίμπεντροπ (με τα μαύρα πίσω από τον Μολότοφ) και ο Στάλιν (δεξιά) στις 23 Αυγούστου 1939.
Έναρξη - Ο κεραυνοβόλος πόλεμος (blitzkrieg)
Καθώς η Πολωνία αρνήθηκε να παραχωρήσει τμήμα της επικράτειάς της στη Γερμανία, η γερμανική επίθεση (με την κωδική ονομασία Fall Weiss, δηλαδή Λευκή Περίπτωση) εκδηλώθηκε τα χαράματα της 1ης Σεπτεμβρίου 1939.
Ο αιφνιδιασμός για τους Γαλλοβρετανούς ήταν πλήρης και κήρυξαν τον πόλεμο κατά της Γερμανίας στις 3 Σεπτεμβρίου. Οι ΗΠΑ κήρυξαν ουδετερότητα.
Σε λιγότερο από ένα μήνα οι στρατιές της Βέρμαχτ είχαν καταλάβει το μεγαλύτερο μέρος της Πολωνίας, σε εφαρμογή του γερμανοσοβιετικού συμφώνου. Ο πόλεμος – αστραπή (blitzkrieg) που εφάρμοζαν οι Γερμανοί κατέστησε τους Πολωνούς, που αγωνίστηκαν γενναία, σε πλήρη αδυναμία να συγκρατήσουν περισσότερο τις γερμανικές μηχανοκίνητες μεραρχίες. Οι τελευταίες διέσχιζαν δάση και υπερπηδούσαν εύκολα τα υδάτινα εμπόδια με τρόπο που αιφνιδίασε απόλυτα τους Πολωνούς.
Το Blitzkrieg ήταν η επίθεση με τη χρήση μεγάλου αριθμού αεροσκαφών, τεθωρακισμένων και πυροβόλων. Αυτές οι δυνάμεις διασπούσαν την εχθρική άμυνα σε ένα στενό μέτωπο. Η πολεμική αεροπορία δεν επέτρεπε στον εχθρό να κλείσει το ρήγμα και οι γερμανικές δυνάμεις περικύκλωναν τα αντίπαλα στρατεύματα, αναγκάζοντάς τα να παραδοθούν.
Οι αρχικές κινήσεις της Σοβιετικής Ένωσης (1939-40)
Το υπόλοιπο τμήμα της Πολωνίας το κατέλαβαν οι Σοβιετικοί, που εισέβαλαν στις 17 Σεπτεμβρίου από τα ανατολικά.
Τον Νοέμβριο 1939 η ΕΣΣΔ κήρυξε τον πόλεμο κατά της Φινλανδίας.Οι Φινλανδοί πρόβαλαν σθεναρή αντίσταση, και προκάλεσαν μεγάλες απώλειες στους Σοβιετικούς, όμως τελικά συνθηκολόγησαν παραχωρώντας τμήματα της χώρας τους, όπου εγκαταστάθηκαν σοβιετικά στρατεύματα.
Τον Ιούνιο του 1940 οι Σοβιετικοί κατέλαβαν επίσης τις βαλτικές χώρες Λιθουανία, Εσθονία, Λετονία και μετακίνησαν τα σύνορά τους πολύ δυτικότερα, ως τη Βαλτική θάλασσα. Επιπλέον, απέσπασαν τη Βεσσαραβία (περιοχή της Ρουμανίας).
Το δυτικό μέτωπο
Το φθινόπωρο και το χειμώνα του 1939-40 δε σημειώθηκε δράση στην ξηρά κατά της Γαλλίας και της Βρετανίας. Οι Γάλλοι, μαζί με Βρετανούς που είχαν λάβει θέση στο πλευρό των συμμάχων τους, περίμεναν οκτώ μήνες περιχαρακωμένοι στην οχυρωματική γραμμή Μαζινό, που είχαν κατασκευάσει κατά μήκος των γαλλογερμανικών συνόρων. Αντίθετα, στη θάλασσα άρχισαν βίαιες επιθέσεις, με τη χρήση των υποβρυχίων, με μεγάλες απώλειες και στα δύο μέτωπα.
Οι Γερμανοί μετά την κατάκτηση της Πολωνίας στράφηκαν προς δυσμάς.
Τον Απρίλιο του 1940 κατέλαβαν τη Δανία, που παραδόθηκε χωρίς μάχη, και εισέβαλαν στη Νορβηγία. Οι Νορβηγοί, με τη βοήθεια των Βρετανών, αντιστάθηκαν σθεναρά στη γερμανική επίθεση αλλά η γερμανική υπεροχή ήταν αδιαμφισβήτητη. Η κατάληψη της Νορβηγίας διασφάλισε τον εφοδιασμό του γερμανικού Ράιχ με υψηλής ποιότητας σιδηρομεταλλεύματα από τη Σουηδία, εξασφάλισε τον έλεγχο της Βόρειας Θάλασσας, ενώ παρέσχε τέλος στη γερμανική πλευρά, μια πρώτης τάξεως αεροναυτική βάση – ιδεώδες ορμητήριο για την διενέργεια επιθέσεων τόσο των υποβρυχίων του Γερμανικού Πολεμικού Ναυτικού όσο και των πολεμικών αεροσκαφών της Luftwaffe, εναντίον των Βρετανικών Νήσων.Ύστερα από δύο μήνες συνεχών μαχών και παρά την βοήθεια των συμμάχων, η Νορβηγία δεν είχε άλλη επιλογή από το να παραδοθεί.
Το Μάιο εισέβαλαν στην Ολλανδία, το Λουξεμβούργο και το Βέλγιο, από όπου επιτέθηκαν στη Γαλλία. Ο γαλλογερμανικός πόλεμος κράτησε μόνο δέκα ημέρες (5 έως 14 Ιουνίου 1940). Η περίφημη οχυρωματική γραμμή Μαζινό κατέρρευσε σαν χάρτινος πύργος.
Η μάχη της Γαλλίας
Για να υπερκεράσουν τη Γραμμή Μαζινό, οι Γερμανοί σχεδίασαν έναν ελιγμό μέσω του Βελγίου, και επίθεση μέσω Λουξεμβούργου και του δάσους των Αρδεννών, το οποίο εθεωρείτο αδιάβατο. Στις 10 Μαΐου 1940 ξεκίνησε η εισβολή στο Βέλγιο και την Ολλανδία. Στις 14 Μαΐου η Ολλανδία παραδόθηκε, και την ίδια στιγμή ξεκινούσε η επίθεση των γερμανικών αρμάτων του 19ου σώματος υπό τον στρατηγό Χάιντς Γκουντέριαν μέσω των Αρδεννών προς τα μετόπισθεν των Βρετανικών και Γαλλικών γραμμών. Ως τις 26 Μαΐου οι Βρετανικές δυνάμεις είχαν νικηθεί και εγκλωβιστεί στη Δουνκέρκη, από όπου κατορθώθηκε με επιτυχία να γίνει εκκένωση και να περάσουν στη Βρετανία 338.226 στρατιώτες, εγκαταλείποντας τεράστιες ποσότητες υλικού στα χέρια της Βέρμαχτ.
Στις 27 Μαΐου συνθηκολόγησε το Βέλγιο, στις 5 Ιουνίου ξεκίνησε νέα επίθεση των Γερμανών κατά της Γαλλίας, και στις 10 Ιουνίου η Ιταλία κήρυξε τον πόλεμο εναντίον της Γαλλίας, προσδοκώντας στην προσάρτηση γαλλικών εδαφών. Η Γαλλία ζήτησε ανακωχή, η οποία υπογράφηκε στις 16 Ιουνίου.
Στην ηττημένη Γαλλία ο στρατάρχης Philippe Petain ανέλαβε να διοικήσει στο Νότο την υποτελή στους Γερμανούς «κυβέρνηση του Βισύ» συνεργαζόμενος με τους Ναζί, ενώ ο στρατηγός Charles de Gaulle, υφυπουργός πολέμου έως τη γερμανική εισβολή στη Γαλλία, απευθύνοντας μήνυμα προς το γαλλικό λαό από το Λονδίνο, αναγνωρίστηκε ως ο ηγέτης των Ελεύθερων Γάλλων που θα πολεμούσαν τους Γερμανούς στο πλευρό των Άγγλων ως την τελική νίκη.
Η επίθεση στη Βρετανία
Μετά την παράδοση της Γαλλίας στον Χίτλερ στις 16 Ιουνίου 1940, που πραγματοποιήθηκε σε χρόνο ρεκόρ 6 εβδομάδων, το ηθικό του γερμανικού στρατού (Wehrmacht), του γερμανικού λαού και του Χίτλερ ήταν στα ύψη.
Ο επόμενος στόχος του Χίτλερ ήταν η Μ. Βρετανία, μόνη εμπόλεμη αντίπαλος του Άξονα (Μάχη της Αγγλίας, από τον Αύγουστο έως τον Νοέμβριο του 1940). Ήταν η επιχείρηση «Θαλάσσιος Λέων» και προέβλεπε
- την εξουδετέρωση της Βρετανικής Αεροπορίας - RAF,
- τον έλεγχο της Μάγχης (την 1η Ιουλίου καταλαμβάνονται τα νησιά της Μάγχης) και
- την απόβαση 360.000 ανδρών σε επιλεγμένα σημεία του νησιού.
Η γερμανική αεροπορία βομβάρδισε μαζικά το Λονδίνο και άλλες αγγλικές πόλεις (Αύγουστος-Οκτώβριος 1940) προετοιμάζοντας τη μεγάλη απόβαση στo νησί. Όμως, ο βρετανικός λαός με επικεφαλής το νέο πρωθυπουργό του Ουίνστον Τσόρτσιλ, που ονομάστηκε αργότερα «Πατέρας της νίκης», δεν κάμφθηκε κι έτσι ο Χίτλερ αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το σχέδιό του για κατάληψη της Βρετανίας ως το τέλος του 1940.
Καθοριστικό ρόλο στη νίκη των Βρετανών διαδραμάτισε
- η υπεροχή της Βρετανικής Βασιλικής Αεροπορίας «Royal Air Force (RAF)», έναντι της πολεμικής αεροπορίας της Γερμανίας (Luftwaffe),
- η χρήση των ραντάρ σε συνδυασμό με 50.000 παρατηρητές αέρος που ειδοποιούσαν εγκαίρως για την άφιξη των βομβαρδιστικών πάνω από τη Βρετανία.
- η πρόσβαση σε ζωτικής σημασίας πληροφορίες για τον εχθρό, μετά την αποκωδικοποίηση της γερμανικής κρυπτογραφικής συσκευής «Αίνιγμα».
- η καθολική συμμετοχή των Βρετανών στην υπεράσπιση της πατρίδος τους.
Ο πόλεμος στα Βαλκάνια
Η Ιταλία, επιθυμώντας να εξασφαλίσει το στρατηγικό έλεγχο της Ανατολικής Μεσογείου, είχε προηγηθεί η κατάληψη της Αλβανίας τον Απρίλιο του 1939, απαίτησε τελεσιγραφικά από την Αθήνα την εκχώρηση της κυριαρχίας επί σημαντικού τμήματος του ελληνικού εθνικού εδάφους.
Μετά το «ΟΧΙ» του Ιωάννη Μεταξά, στις 28 Οκτωβρίου οι Ιταλοί επιτίθενται κατά της Ελλάδας. Ο ελληνικός στρατός, με αρχιστράτηγο τον Αλέξανδρο Παπάγο,δίνει σκληρές μάχες στην Πίνδο και γρήγορα ανατρέπει την κατάσταση, περνώντας στην επίθεση. Περιορίζει τους Ιταλούς εισβολείς μέσα στο Αλβανικό έδαφος και απελευθερώνει πόλεις και χωριά της Βορείου Ηπείρου.
Η εαρινή επίθεση των Ιταλών, με την παρουσία του Μουσολίνι, (9 Μαρτίου 1941) αποτυγχάνει και, προ του κινδύνου της δημιουργίας αντιχιτλερικού Συνασπισμού στα Βαλκάνια και με το φόβο ότι θα δημιουργηθεί προγεφύρωμα για τους Βρετανούς, η Γερμανία κηρύσσει τον πόλεμο κατά της Ελλάδας (6 Απριλίου 1941).
Καθώς η Βουλγαρία είχε ήδη προσχωρήσει στο «Τριμερές Σύμφωνο» τα γερμανικά στρατεύματα αναπτύχθηκαν στην ελληνοβουλγαρική μεθόριο σε θέσεις επίθεσης. Εν τω μεταξύ, η φιλογερμανική γιουγκοσλαβική κυβέρνηση ανατράπηκε από στρατιωτικό πραξικόπημα που αρνήθηκε στη Wehrmacht την είσοδό της στη χώρα. Έτσι οι Γερμανοί, καθ' οδόν προς τη χώρα μας επιτέθηκαν στη Γιουγκοσλαβία(Επιχείρηση 25) και σε 10 ημέρες συνέτριψαν το στρατό της με μια ακόμη κεραυνοβόλο επίθεση που είχε ως θύματα και πολλούς αμάχους εξαιτίας των αεροπορικών βομβαρδισμών του Βελιγραδίου.
Η άμυνα που προέταξαν οι Έλληνες κατά μήκος της «οχυρής γραμμής», στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα, προκάλεσε τον θαυμασμό και των ίδιων των Γερμανών. Η υπεροχή όμως των στρατευμάτων εισβολής σε οργάνωση και σε οπλικά μέσα ήταν έκδηλη.
Στις 27 Απριλίου οι Γερμανοί μπαίνουν στην Αθήνα. Ο πρωθυπουργός Αλέξανδρος Κορυζής αυτοκτονεί και ο διάδοχος του, Εμμανουήλ Τσουδερός, καθώς και ο βασιλιάς Γεώργιος Β' θα δοκιμάσουν να αντισταθούν από κοινού με τους Βρετανούς στην Κρήτη. Εκεί θα διεξαχθεί, κατά το τελευταίο δεκαήμερο του Μαΐου, η τελευταία μάχη επί ελληνικού εδάφους. Οι Γερμανοί κατόρθωσαν να αποβιβάσουν στρατεύματα από αέρος (επιχείρηση Ερμής), τα οποία και έκαμψαν την αντίσταση των Συμμάχων. Οι ίδιοι οι Κρήτες αντιστάθηκαν γενναία και αντιμετώπισαν τον εισβολέα με κάθε διαθέσιμο μέσο, δίνοντας έτσι περιεχόμενο στην έννοια του «λαϊκού» πολέμου.
Στις 30 Μαΐου πέφτει η Κρήτη και ολοκληρώνεται η κατάληψη της Ελλάδας. Μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1943 η Ελλάδα βρισκόταν υπό τριπλή κατοχή (Γερμανική, Ιταλική και Βουλγαρική) και μετά τη συνθηκολόγηση της Ιταλίας και μέχρι τον Οκτώβριο του 1944 υπό Γερμανο-Βουλγαρική κατοχή.
Η ελληνική κυβέρνηση και τα υπολείμματα του στρατού διέφυγαν στο Κάιρο, όπου συγκροτήθηκαν αξιόμαχα ένοπλα σώματα που συνέχισαν τον πόλεμο στα μέτωπα της Ανατολικής Μεσογείου.
Η σημασία της ένοπλης ελληνογερμανικής σύρραξης είναι μεγάλη. Η αναγκαστική στροφή στα Βαλκάνια υποχρέωσε τον Χίτλερ να αναβάλει την εκτέλεση της επιχείρησης «Μπαρμπαρόσα» κατά της Σοβιετικής Ένωσης. Η μετάθεση της ημερομηνίας έναρξής της, από τα μέσα Μαΐου στις 22 Ιουνίου, είχε ως αποτέλεσμα να μην προλάβουν τελικά τα γερμανικά στρατεύματα τον Νοέμβριο του 1941 να καταλάβουν το Λένινγκραντ και τη Μόσχα, πριν ακινητοποιηθούν εξαιτίας των δυσμενών καιρικών συνθηκών του ρωσικού χειμώνα.
Το ανατολικό μέτωπο
Ο Χίτλερ, έχοντας εξασφαλίσει τα νώτα του, εξουδετερώνοντας προληπτικά κάθε εστία απειλής στη Βαλκανική Χερσόνησο και στο Αιγαίο Πέλαγος, τον Ιούνιο 1941 παραβίασε το «Σύμφωνο Μη Επίθεσης» και γερμανικές δυνάμεις επιτέθηκαν στη Σοβιετική Ένωση (Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα) με επιχειρήσεις σε τρία σημεία, στο Λένινγκραντ, τη Μόσχα και νότια του Καυκάσου. Η κήρυξη του πολέμου της Γερμανίας στην ΕΣΣΔ ήταν μια τακτική στρατιωτική αλλά και ιδεολογική. Αφενός μεν ο Χίτλερ φοβόταν ότι ο κόκκινος στρατός θα καταλάβει τα ρουμανικά πετρέλαια, πηγή ανεφοδιασμού του, και αφετέρου θεωρούσε τους Σλάβους ως κατώτερη φυλή και επιπλέον μισούσε θανάσιμα τον κομμουνισμό.
Η ΕΣΣΔ συμπαρατάσεται πλέον με το Συμμαχικό στρατόπεδο.
Το σχέδιο είχε ως εξής:
- Μέχρι την έναρξη του φθινοπώρου 1941 έπρεπε να έχουν καταληφθεί με αστραπιαίο πόλεμο (Blitzkrieg) οι πόλεις Μινσκ (Λευκορωσία), Κίεβο (Ουκρανία) και Λένινγκραντ (ΒΔ Ρωσία).
- Ακολούθως όλες οι διαθέσιμες δυνάμεις θα συγκεντρώνονταν μπροστά στην πρωτεύουσα Μόσχα, η οποία έπρεπε να πέσει πριν ξεκινήσει ο χειμώνας.
- Το 1942 θα συνέχιζαν να επεκτείνονται στις πλούσιες σε πρώτες ύλες περιοχές του Ντον, του Βόλγα και του Καυκάσου - ιδιαιτέρως του τελευταίου, λόγω των πλούσιων πετρελαιοφόρων κοιτασμάτων του, με αντικειμενικό σκοπό την οριστική διάλυση του σοβιετικού κράτους.
Αρχικά η προέλαση των εισβολέων ήταν ραγδαία. Οι Γερμανοί πολιόρκησαν το Λένινγκραντ (σημερινή Αγία Πετρούπολη), προχώρησαν και έφθασαν στα πρόθυρα της Μόσχας, καθηλώθηκαν όμως από το βαρύ χειμώνα και τη σθεναρή αντίσταση των Σοβιετικών. Στο νότο, κυρίευσαν την Κριμαία και έφθασαν στον Καύκασο.
Νέα γερμανική επίθεση εκδηλώθηκε την άνοιξη του 1942. Έως τα μέσα Σεπτεμβρίου, τα γερμανικά στρατεύματα φτάνουν πολεμώντας στο Στάλινγκραντ στον ποταμό Βόλγα και διεισδύουν βαθιά στον Καύκασο, έχοντας πρώτα εξασφαλίσει κυριότητα στη χερσόνησο της Κριμαίας.
Στην καθοριστική μάχη του Στάλινγκραντ (Σεπτέμβριος 1942 - Φεβρουάριος 1943), οι Γερμανοί είχαν την πρώτη οδυνηρή ήττα.Τα σοβιετικά στρατεύματα αντεπιτέθηκαν και διαπερνώντας τις ουγγρικές και ρουμανικές γραμμές, βορειοδυτικά και νοτιοδυτικά του Στάλινγκραντ, παγίδευσαν τη γερμανική Έκτη Στρατιά στην πόλη. Οι δυνάμεις του Άξονα είχαν πάνω από 300.000 νεκρούς, τραυματίες και αιχμαλώτους και τελικά, καθώς ο Χίτλερ τούς είχε απαγορεύσει να υποχωρήσουν ή να προσπαθήσουν να διαφύγουν από τον σοβιετικό δακτύλιο, οι επιζώντες της Έκτης Στρατιάς παραδόθηκαν στις 30 Ιανουαρίου και 2 Φεβρουαρίου 1943 στο σοβιετικό στρατό. Ήταν μία από τις πιο πολυαίμακτες αλλά και αποφασιστικές μάχες του πολέμου.
Το καλοκαίρι του 1943 ήλθε νέα συντριβή για τους Γερμανούς στη Μάχη του Κουρσκ. Το σχέδιο προέβλεπε να καταληφθεί η πόλη με αστραπιαία επίθεση αλλά κατέληξε σε θρίαμβο των Σοβιετικών, οι οποίοι ξεκινούν την αντεπίθεση με αρχηγό το στρατηγό Georgi Zhukov και κάνουν τους Γερμανούς μέχρι το τέλος του έτους να υποχωρήσουν.
Ήταν η αρχή του τέλους για τη χιτλερική Γερμανία
Οι ΗΠΑ στον πόλεμο
Στις 7 Δεκεμβρίου 1941 η Ιαπωνία πραγματοποίησε μια αιφνιδιαστική αεροπορική επίθεση και κατέστρεψε το στόλο των Ηνωμένων Πολιτειών, που ναυλοχούσε το Περλ Χάρμπορ της Χαβάης. Οι απώλειες των Αμερικανών ήταν τεράστιες, καθώς 2.500 άνδρες σκοτώθηκαν και 1000 τραυματίστηκαν. Σχεδόν το σύνολο των θωρηκτών, καταδρομικών, αντιτορπιλικών πλοίων, καθώς συνοδευτικών και βοηθητικών σκαφών, καταστράφηκε.... Το ίδιο συνέβη και με τη αεροπορική δύναμη του Ειρηνικού, που χτυπήθηκε κι αυτή στη βάση της. Το γεγονός αυτό συνταράσσει τους Αμερικανούς.
Ήδη, από τον Μάρτιο του 1941, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Φραγκλίνος Ρούζβελτ είχε καταφέρει να περάσει στο αμερικανικό κοινοβούλιο ψήφισμα για οικονομική βοήθεια προς τους Συμμάχους. Τώρα, ο Ρούσβελτ πείθει το Κογκρέσο να κηρύξει τον πόλεμο στον Άξονα και να σταθεί στο πλευρό των Συμμάχων.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες κηρύσσουν τον πόλεμο στην Ιαπωνία και εισέρχονται στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η Γερμανία οι σύμμαχοί της στον Άξονα κηρύσσουν τον πόλεμο στις ΗΠΑ στις 11 Δεκεμβρίου.
Η απόφαση των Αμερικανών να εισέλθουν στον πόλεμο αποτελεί σημείο καμπής, που αλλάζει τις ισορροπίες υπέρ των Συμμαχικών Δυνάμεων και εις βάρος του Άξονα.
Η Μεσόγειος φλέγεται
Οι αεροναυτικές επιχειρήσεις στην Μεσόγειο το δεύτερο εξάμηνο του 1940 ήταν όλες ευνοϊκές για τον αήττητο βρετανικό στόλο έναντι του ιταλικού που υπέστη σημαντικές απώλειες, όμως ο τελευταίος διατηρούσε ανοικτή την επικοινωνία με τα στρατεύματα της Λιβύης.
Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας της Ελλάδας οι Ιταλοί δέχθηκαν σκληρό χτύπημα στο λιμάνι του Τάραντα από τη βρετανική αεροπορία, τη RAF (11 Νοεμβρίου) με απώλειες πλοίων. Μήνες νωρίτερα (4 Ιουλίου), τα γαλλικά πλοία υπό την κατοχή της κυβέρνησης Βισύ που ναυλοχούσαν στην Αλγερία καταστράφηκαν από βρετανική επίθεση, για το φόβο συνεργασίας με τον Άξονα. Η βρετανική αεροπορία και το ναυτικό είχαν την απόλυτη πρωτοβουλία στο θέατρο της Μεσογείου.
Το άνοιγμα του μετώπου στην Βόρεια Αφρική στα μέσα του 1940 αύξησε επίσης τη σημασία της Μάλτας. Ο Άξονας αποφάσισε να βομβαρδίσει και να προκαλέσει λοιμό στο νησί προσπαθώντας να αποκτήσει τον έλεγχο του νησιού που θα τους επέτρεπε και τον έλεγχο της Μεσογείου.Η Μάλτα είναι μία από τις πλέον βομβαρδισμένες περιοχές ολόκληρου του πολέμου. Η πολεμική αεροπορία της Ιταλίας και της Γερμανίας έριξε συνολικά 3.000 βόμβες στην προσπάθεια απώθησης της αεροπορίας του Ηνωμένου Βασιλείου αλλά απέτυχε.
Το βορειοαφρικανικό μέτωπο
Στην Αφρική οι Ιταλοί κατέλαβαν εύκολα τη βρετανική Σομαλία τον Αύγουστο 1940 και έπειτα, με ορμητήριο τη Λιβύη, εξαπέλυσαν επίθεση κατά των βρετανικών θέσεων στην Αιγύπτου, με στόχο την κατάληψη της διώρυγας του Σουέζ, δίχως όμως να τα καταφέρουν. Οι Βρετανοί τους απώθησαν και οι ιταλικές δυνάμεις υποχώρησαν στη Λιβύη.
Η αναμενόμενη βρετανική επίθεση του χειμώνα υπό τον Γουέιβελ (sir Archibald Wavell) έτρεψε σε φυγή τον πολυαριθμότερο ιταλικό στρατό και ως τις αρχές Φεβρουαρίου 1941 οι Βρετανοί είχαν το προβάδισμα. Η ιταλική παρουσία στο αφρικανικό μέτωπό κινδύνευε με κατάρρευση.
Για να βοηθήσει του συμμάχους του ο Χίτλερ έστειλε στην Αφρική ένα ισχυρό σώμα με άρματα, το λεγόμενο "Άφρικα Κορπ", με διοικητή τον στρατηγό Έρβιν Ρόμελ, γνωστό ως "αλεπού της ερήμου", ο οποίος γνώρισε μεγάλες επιτυχίες εναντίον των Βρετανών. Ο Ρόμελ με τις επιθέσεις του τον Ιανουάριο, το Φεβρουάριο και τον Ιούνιο του 1942, προέλασε ως το Ελ Αλαμέιν, 72 μόλις χιλιόμετρα από την Αλεξάνδρεια.
Εν τω μεταξύ, οι Βρετανοί έχουν καταφέρει να αποκρυπτογραφήσουν μεγάλο ποσοστό των μηνυμάτων που απέστελλαν οι Γερμανοί, με αποτέλεσμα από εδώ και πέρα ο στρατάρχης Μπέρναρντ Μοντγκόμερυ, να αντιμετωπίζει με μεγαλύτερη επιτυχία τις δυνάμεις του Άξονα στη Β. Αφρική.
Τον Οκτώβριο του 1942, ο Μοντγκόμερυ κατάφερε να απωθήσει τα γερμανοϊταλικά στρατεύματα από την Αίγυπτο και τη Λιβύη, αναγκάζοντας τα να οπισθοχωρήσουν κατά 2.400 χιλιόμετρα. Στις 4 Νοεμβρίου βρίσκονταν πλέον πίσω στην Τυνησία. Το Νοέμβριο, αμερικανικά και βρετανικά στρατεύματα αποβιβάζονται σε διάφορα σημεία των ακτών της Αλγερίας και του Μαρόκου στη Γαλλική Βόρεια Αφρική. Η αποτυχία των στρατευμάτων της Γαλλίας του Βισύ να αμυνθούν εναντίον της εισβολής δίνει τη δυνατότητα στους Συμμάχους να κινηθούν γρήγορα προς τα δυτικά σύνορα της Τυνησίας.
Έτσι, με τη βοήθεια των Αμερικανών, το μέτωπο στη Βόρεια Αφρική κλείνει τον Μάιο του 1943, με παράδοση των δυνάμεων του Άξονα.
Η απόβαση στη Σικελία
Μόλις κρίθηκε ο πόλεμος στη Β. Αφρική τα συμμαχικά στρατεύματα πραγματοποιούν απόβαση στη Σικελία, τον Ιούλιο του 1943. Κατά την πορεία τους προς βορρά οι σύμμαχοι θα συναντήσουν σε κάθε βήμα την ισχυρή αντίσταση των Γερμανών έως τη λήξη του πολέμου, την άνοιξη του 1945.
Η απόβαση των Συμμάχων έχει ως συνέπεια την πτώση του Μουσολίνι στις 25 Ιουλίου 1943 και την ανάληψη της εξουσίας από τον στρατάρχη Πιέτρο Μπαντόλιο, που υπογράφει ανακωχή με τους Συμμάχους (3 Σεπτεμβρίου 1943).
Ο Μουσολίνι όταν καταργήθηκε ως ηγέτης από το Μεγάλο Φασιστικό Συμβούλιο τέθηκε σε κατ' οίκον περιορισμό. Τον ελευθέρωσαν όμως Γερμανοί αλεξιπτωτιστές και ο Χίτλερ τον τοποθέτησε επικεφαλής κυβέρνησης υπό γερμανική προστασία στην πόλη Σαλό του ιταλικού Βορρά. Το τέλος του ήρθε όταν προσπάθησε να δραπετεύσει στην Ελβετία. Παρτιζάνοι τον συνέλαβαν και τον εκτέλεσαν, μαζί με μέλη της κυβέρνησής του, τον Απρίλιο του 1945.
Η αντίστροφη μέτρηση για το καθεστώς του Μπενίτο Μουσολίνι ξεκίνησε με την απόβαση στην Σικελία (επιχείρηση Χάσκι) τη νύχτα της 9ης και 10ης Ιουλίου 1943.
Το ανατολικό μέτωπο - Η σοβιετική αντεπίθεση
Στο διάστημα αυτό, οι Σοβιετικοί απωθούν τους Γερμανούς από τα εδάφη τους. Η αιματοβαμμένη επιχείρηση του σοβιετικού στρατού να εκδιωχθούν οι Γερμανοί από την Ανατολική Ρωσία και την Πολωνία διήρκεσε από τις 22 Ιουνίου μέχρι τις 19 Αυγούστου 1944. Έμεινε γνωστή ως «επιχείρηση Bagration» και έμελλε να αλλάξει τον ρου των γεγονότων. Ο γερμανικός στρατός υπέστη τη μεγαλύτερη σε έκταση ήττα του καθ' όλη τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πόλεμου.
Έτσι, το καλοκαίρι του 1944, οι Σοβιετικοί εισέβαλαν νικηφόρα στην Ανατολική Ευρώπη και σταδιακά, οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης (Πολωνία, Ρουμανία, Τσεχοσλοβακία, Βουλγαρία, Ουγγαρία, Γιουγκοσλαβία) απελευθερώθηκαν με την προέλαση των σοβιετικών στρατευμάτων.Ο γερμανικός στρατός αποχώρησε από την Ελλάδα τον Οκτώβριο του 1944.
Η απόβαση στη Νορμανδία (D-Day)
Η απόβαση στη Νορμανδία (D-Day)
Την ίδια εποχή, μια από τις σημαντικότερες στρατιωτικές επιχειρήσεις του πολέμου, τον Ιούνιο του 1944, ήταν η συμμαχική απόβαση στη Νορμανδία (επιχείρηση Overlord-Κυρίαρχος), στη βόρεια Γαλλία. Ισχυρές συμμαχικές δυνάμεις υπό την ηγεσία του Αμερικανού στρατηγού Ντουάιτ Αϊζενχάουερ αποβιβάστηκαν και αφού εξουδετέρωσαν τη γερμανική άμυνα άρχισαν να προωθούνται στο εσωτερικό της Γαλλίας.
Η όλη επιχείρηση συνέπεσε με την ένταση της δράσης της γαλλικής αντίστασης, υπό τον στρατηγό Ντε Γκολ, η οποία εκδηλώθηκε και με την εξέγερση στη γαλλική πρωτεύουσα λίγες ημέρες πριν από την είσοδο των Συμμάχων.
Παρά την αντίσταση των γερμανικών δυνάμεων και τις φονικές μάχες που ακολούθησαν, οι Σύμμαχοι κατόρθωσαν μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1944 να έχουν απελευθερώσει τη Γαλλία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο και την Ολλανδία.
Η γερμανική αντεπίθεση στις Αρδέννες, τον χειμώνα του 1944-1945, δεν καρποφόρησε. Τον Μάρτιο του 1945 τα αγγλοαμερικανικά στρατεύματα διάβαιναν τον Ρήνο ακάθεκτα.
Το τέλος του πολέμου στην Ευρώπη
Εν τω μεταξύ, οι Σοβιετικοί προελαύνουν συνεχώς στο Ανατολικό Μέτωπο και τον Μάρτιο του 1945 μπαίνουν στην Αυστρία, ενώ οι συμμαχικές δυνάμεις εισβάλουν στη δυτική Γερμανία. Στις 26 Απριλίου 1945 οι αγγλικές, αμερικανικές και γαλλικές δυνάμεις ενώνονται στον ποταμό Έλβα με τις δυνάμεις του Κόκκινου Στρατού.
Στις 2 Μαΐου ολοκληρώνεται η κατάληψη του Βερολίνου, ενώ ο Χίτλερ αυτοκτονεί (30 Απριλίου) και ο Μουσολίνι εκτελείται στην Ιταλία από τους παρτιζάνους (28 Απριλίου). Στις 7 Μαΐου 1945 οι Γερμανοί παραδίδονται άνευ όρων στους Συμμάχους.
Η συνθηκολόγηση υπογράφηκε στις 8 Μαΐου 1945 από τον στρατηγό Γιοντλ στη Reims, η δε τελετή επαναλήφθηκε την επομένη στο Βερολίνο, παρουσία του Ρώσου αρχιστράτηγου Ζούκοφ. Ο πόλεμος στην Ευρώπη έχει τελειώσει.
Το Ολοκαύτωμα - H γενοκτονία των Εβραίων
Ήδη από το 1935 με τους «νόμους της Νυρεμβέργης» οι Εβραίοι είχαν χάσει τα πολιτικά τους δικαιώματα. Επίσης, είχαν απαγορευτεί οι μικτοί γάμοι Γερμανών-Εβραίων. Η αντισημιτική πολιτική του καθεστώτος προπολεμικά κορυφώθηκε στις 10 Νοεμβρίου 1938 (Νύκτα των Κρυστάλλων), όταν μετά από οργανωμένο σχέδιο οι περιουσίες χιλιάδων Εβραίων της Γερμανίας και της Αυστρίας λεηλατήθηκαν και πολλοί δολοφονήθηκαν. Οι διώξεις επεκτάθηκαν και σε άλλες κοινωνικές ομάδες, σε κομμουνιστές, καθολικούς, ομοφυλόφιλους και τσιγγάνους.
Από το 1933 άλλωστε λειτουργούσε στο Νταχάου στρατόπεδο συγκέντρωσης αντιφρονούντων και η νέα αστυνομία (Geheime Staats Polizei – Gestapo) εγγυούταν την «τάξη» με οποιοδήποτε κόστος.
Κατά τη διάρκεια του πολέμου δημιουργήθηκαν τα στρατόπεδα εξόντωσης, τα οποία αποτελούσαν μαζική και κεντρικά οργανωμένη προσπάθεια για την εξόντωση κάθε μέλους των κοινοτήτων που αποτελούσαν στόχο των Ναζί. Μετά την εισβολή στη Ρωσία επιχειρήθηκε η καθολική πλέον εξόντωση των Εβραίων στην Ευρώπη, η "τελική λύση". Εφαρμόστηκαν εφιαλτικές πρακτικές, πρωτοφανέρωτες στην παγκόσμια ιστορία: φυσική εξόντωση μετά από επώδυνη παραμονή σε γκέτο ή σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, μαζικές εκτελέσεις και χρήση δηλητηριωδών αερίων προκειμένου να προκληθεί μαζικά ο θάνατος. Καθώς τα στρατόπεδα βρίσκονταν στις κατεχόμενες χώρες, μόνο στο τέλος του πολέμου αποκαλύφθηκε η ύπαρξή τους.
Οι χειρότερες μαζικές δολοφονίες έγιναν στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, στην οποία πριν το 1939 ζούσαν περισσότεροι από 7 εκατομμύρια Εβραίοι. Εκεί δολοφονήθηκαν περίπου 5 εκατομμύρια Εβραίοι, με 3 εκατομμύρια στην Πολωνία και ένα εκατομμύριο στη Σοβιετική Ένωση. Εκατοντάδες χιλιάδες δολοφονήθηκαν επίσης στην Ολλανδία, τη Γαλλία, το Βέλγιο, τη Γιουγκοσλαβία και την Ελλάδα.
Στρατόπεδα όπως του Άουσβιτς, της Τρεμπλίνκα, του Νταχάου, του Μπέλζετς ή του Σόμπιμπορ έχουν γίνει συνώνυμα απανθρωπιάς και τρόμου
Ο αριθμός των θυμάτων του εβραϊκού πληθυσμού ανέρχεται στα 6 εκατομμύρια και ο συνολικός αριθμός θυμάτων του Ολοκαυτώματος υπολογίζεται στα 9 έως 11 εκατομμύρια θύματα.
Το μέτωπο του Ειρηνικού
Ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα του Πολέμου του Ειρηνικού ήταν η επίθεση των Ιαπώνων στο Περλ Χάρμπορ, η οποία ουσιαστικά έβαλε την Αμερική στον πόλεμο.
Οι Ιάπωνες από την αρχή του πολέμου είχαν εισβάλει στις Φιλιππίνες, στη Γαλλική Ινδοκίνα (Βιετνάμ, Λάος, Καμπότζη), στη Μαλαισία, στη Σιγκαπούρη, στη Βιρμανία, σε μέρος της Κίνας και σε πολλά νησιά του Ειρηνικού ωκεανού ανοίγοντας ταυτόχρονα πολλά μέτωπα.
Από τα μέσα του 1942 όμως εκδηλώνεται η νικηφόρα αμερικανική αντεπίθεση στον Ειρηνικό και η απώθηση έκτοτε των Ιαπώνων, από νησί σε νησί, προς την Αυστραλία στο Γκουανταλκανάλ των Νησιών του Σολομώντα.
Από το 1944 και μετά οι Αμερικανικές δυνάμεις άρχισαν να ανακαταλαμβάνουν τις περιοχές και το 1945, μετά από μεγάλες μάχες στο Μπόρνεο, το Ίβο Τζίμα και την Οκινάβα, οι Αμερικανοί πλησίασαν την Ιαπωνία και άρχισαν να την βομβαρδίζουν.
Αν και το αποτέλεσμα του πολέμου ήταν ήδη προδιαγεγραμμένο, οι Ιάπωνες συνέχισαν τον πόλεμο και μετά την παράδοση της Γερμανίας. Παρά τις στρατιωτικές επιτυχίες των Αμερικανών στον Ειρηνικό, η Ιαπωνία διακήρυσσε την απόφαση να πολεμήσει μέχρις εσχάτων εναντίον τους. Καθώς έβλεπαν την υπεροχή του εχθρού άρχισαν να πραγματοποιούν πτήσεις αυτοκτονίας. Οι καμικάζι ήταν Ιάπωνες πιλότοι που έριχναν τα αεροπλάνα τους πάνω σε αμερικανικούς στόχους. Οι επιθέσεις ξεκίνησαν τον Οκτώβριο του 1944 και συνεχίστηκαν μέχρι το τέλος του πολέμου.
Για να επισπεύσουν το τέλος του πολέμου οι Αμερικανοί στις 6 Αυγούστου 1945 ρίχνουν την πρώτη ατομική βόμβα στη Χιροσίμα και στις 9 Αυγούστου μια δεύτερη στο Ναγκασάκι. Οι δύο πόλεις ισοπεδώθηκαν στην κυριολεξία και τριακόσιες χιλιάδες άμαχοι σκοτώθηκαν ή έμειναν ανάπηροι. Ταυτόχρονα, οι Σοβιετικές δυνάμεις επιτίθενται και κυριεύουν τη Μαντζουρία. Τότε, η Ιαπωνία αναγκάζεται να συνθηκολογήσει άνευ όρων. Ο Αυτοκράτορας Χιροχίτο ανακοινώνει από το ραδιόφωνο ότι η Ιαπωνία παραδίνεται.
Ο επίλογος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου γράφτηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 1945, με την επίσημη τελετή παράδοσης της Ιαπωνίας επί του αμερικανικού πολεμικού «Μιζούρι», που ναυλοχούσε στον κόλπο του Τόκιο.
youtube embed goes here!
Επίλογος
Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν ο φοβερότερος απ’ όσους γνώρισε η ανθρωπότητα. Οι μάχες του ήταν μεγάλης κλίμακας και φονικότατες και η καταστροφή των υλικών αγαθών από τους αεροπορικούς βομβαρδισμούς τεράστιες. Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι πέθαναν από την πείνα και πολλές άλλες χιλιάδες έχασαν τη ζωή τους στα φοβερά στρατόπεδα συγκέντρωσης των χιτλερικών.
Ο συνολικός αριθμός των ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου είναι συγκλονιστικός για τα ανθρώπινα δεδομένα και υπολογίζεται σε 50 έως 85 εκατομμύρια απώλειες. Τα δεδομένα αυτά έκαναν τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο την πιο θανατηφόρα σύγκρουση στην ανθρώπινη ιστορία.
Μετά τη λήξη των εχθροπραξιών μεικτή διεθνής επιτροπή υπό την αιγίδα του ΟΗΕ επιφορτίστηκε με τον εντοπισμό και την υποδειγματική τιμωρία των ενόχων. Η δίκη της Νυρεμβέργης διεξήχθη μεταξύ Ιανουαρίου και Οκτωβρίου 1946. Τα ηγετικά στελέχη της χιτλερικής Γερμανίας, πολιτικοί και στρατιωτικοί, καταδικάστηκαν σε θάνατο.
Η Σοβιετική Ένωση και οι Ενωμένες Πολιτείες αναδείχθηκαν στις δύο υπερδυνάμεις του πλανήτη και ξεκίνησε ο Ψυχρός Πόλεμος, ο οποίος κράτησε για τα επόμενα 46 χρόνια. Τα επόμενα χρόνια, ιδρύθηκαν τα Ενωμένα Έθνη για να αποφευχθούν μελλοντικοί παγκόσμιοι πόλεμοι και υπέγραψαν τη Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για όλα τα κράτη-μέλη τους.
Γιάλτα, Φεβρουάριος 1945, οι τρεις νικητές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης Ιωσήφ Στάλιν, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Φραγκλίνος Ρούζβελτ και ο Βρετανός πρωθυπουργός Ουίνστον Τσώρτσιλ, συνήλθαν στο παραθεριστικό κέντρο της Κριμαίας και υπέγραψαν τη Συμφωνία της Γιάλτας. Με αυτή καθόρισαν ποια κράτη θα τεθούν κάτω από την κηδεμονία τους.
Πηγή
https://el.wikipedia.org
https://www.sansimera.gr
https://www.ebooks.edu.gr